اهمیت حریم خصوصی و حفاظت از داده‌ها در فضای مجازی

توجه👈 مطالبِ مربوط به قوانین و حق و حقوقِ فضای مجازی که در وب‌سایت وب کار گستر آموزش داده می‌شوند، صرفاً جهت آموزش و اطلاع‌رسانی می‌باشند، جهت مشاورهٔ حقوقی و کسب اطلاعات بیشتر، می‌توانید با وکلا، مشاوران و نهادهای مربوطه در تماس باشید.

اهمیت حریم خصوصی و حفاظت از داده‌ها در فضای مجازی

تصویر مربوط به چالش‌های حریم خصوصی و امنیت سایبری

مقدمه

پیشگیری بهتر از درمان است

بیایید بحث مهم حریم خصوصی را با یک داستان شروع کنیم:

فرض کنید در منزل هستید و ناگهان یک دزد وارد منزل می‌شود، و شما نه‌تنها جلوی دزد را نمی‌گیرید، بلکه کلید اتاق‌ها، گاوصندوق، راه‌های مخفیِ منزل و… را به او نشان می‌دهید و او در کمال آرامش، کارش را انجام می‌دهد و می‌رود.

تصویر مربوط به دزدی از خانه و فضای مجازی

بعد از این ماجرا شما تازه متوجه بحرانی شدنِ اوضاع می‌شوید و دچار اضطراب شده و از دیگران و نهادهای امنیتی کمک می‌گیرید. ولی خیلی دیر شده. شما باید زودتر از این به فکر امنیت مزلِ خود می‌بودید.

شاید در نگاه اول، در دنیای واقعی، این عدم توجهِ صاحب‌خانه به امنیتِ منزل، عجیب و بعید باشد ولی در کمال شگفتی، متأسفانه بعضی‌ها در دنیای مجازی، چنین اشتباهات و سهل‌انگاری‌هایی انجام می‌دهند.

چرا نسبت به دزدها و هکرهای فضای مجازی حساس نباشیم؟! چرا نسبت به اطلاعاتمان، حریم شخصیِ خودمان، قفل‌ها و کلید‌ها (رمزهای عبور) حساس نباشیم؟!

امروزه همهٔ ما به فضای مجازی و آنلاین وابسته هستیم. از وب‌سایت‌ها و شبکه‌های اجتماعی گرفته تا سیستم‌های پرداختِ آنلاین و… در معرض خطرات مختلف سایبری قرار دارند. امنیت سایبری به طور مستقیم بر روی عملکرد، اعتبار و پایداری کسب و کارها تاثیر می‌گذارد.

در این مقاله، قصد داریم به اهمیت حریم خصوصی و امنیت سایبری به عنوان سپر دفاعی برای کسب و کارهای آنلاین و کاربران پرداخته و تهدیدها، خطرات، حفاظت از داده‌ها و… را بررسی کنیم و اطلاعاتی را در این زمینه، برای شما بزرگواران ارائه دهیم تا بیشتر نسبت به این امرِ مهم آگاهی پیدا کنید.

 

 

اهمیت حریم خصوصی و امنیت سایبری

تصویر مربوط به اهمیت حریم خصوصی و امنیت سایبری

گرچه امنیت سایبری و حریم خصوصی در فضای مجازی امری نسبی است و حتی با رعایت کامل، باز هم گاهی ممکن است که این حریم و امنیت، شکسته شود. با این حال کسب اطلاعات و آگاهی و همچنین اقداماتِ عملی در این زمینه‌ها بسیار مهم هستند.

تعریف: امنیت در فضای مجازی به مجموعه‌ای از تدابیر و فناوری‌ها اطلاق می‌شود که به منظور حفاظت از سیستم‌ها، شبکه‌ها و داده‌ها در برابر حملات سایبری و دسترسی‌های غیرمجاز به کار می‌رود. این امنیت شامل حفاظت از اطلاعاتِ شخصی، مالی، رمز عبور، اطلاعات حساسِ کسب و کار و مشتریان و… می‌باشد که در فضای سایبری باید رعایت شود.

در ایران نیز مانند دیگر کشورهای جهان، قوانینی برای حریم خصوصی و امنیت سایبری تهیه و تنظیم شده است که به موارد مختلفی مانند: جرم سایبری، هک، سرقتِ هویت، توهین و… می‌پردازد،

عدم توجه به امنیت فضای مجازی و قوانین حاکم بر آن، می‌تواند عواقب ناگواری را به‌همراه داشته باشد که در اینجا صرفاً به سه نمونه اشاره می‌شود:

  • سرقت اطلاعات: هکرها (دزدهای اینترنتی) می‌توانند به سیستم‌ها و شبکه‌های کسب و کار حمله کرده و آن‌ها را از کار بیاندازند و باعث قطع اتصال اینترنت، نشت اطلاعات، تخریب داده‌ها و به سرقت بردنِ اطلاعاتِ حساس مانند اطلاعات مشتریان، تصاویر شخصی، رمز عبور و اطلاعات مالیِ و… شوند.
    آن‌ها می‌تواند این داده‌ها و اطلاعاتِ حساس را جهت اهداف سودجویانه، اخاذی، یا ایجاد اختلال در عملکرد و ضرر مالی برای کسب و کارها افشا کنند. در نتیجه، صاحبان کسب و کارها با موج اعتراض مشتریان، کاهش فروش و سایر مشکلات مواجه خواهند شد.
  • جریمه‌های قانونی: عدم رعایت قوانین و مقررات و استانداردهای امنیت اطلاعات، که صاحبانِ کسب و کارها و همهٔ کاربرانِ فضای مجازی باید آن‌ها را رعایت کنند، می‌تواند به جریمه‌های سنگین و قانونی، تعلیق فعالیت و حتی بسته شدن کسب و کار منجر شود. که ما در وب‌سایت وب کار گستر در مقالاتِ مختلف، این قوانین و مقررات را واضح و ساده برای کمک به همهٔ فعالانِ فضای مجازی شرح داده‌ایم.

  • سلب اعتماد کاربران و مشتریان: پیداست که عدم رعایت موارد امنیتی و حریم خصوصی توسط صاحبان کسب و کارهای آنلاین، موجب از دست رفتنِ اعتماد کاربران و مشتری‌ها می‌شود، این امر باعث از دست رفتن سود، بازار، فروش و سایر مزایای اقتصادی شده و در این حالت، رقبایی که به قوانین تجارت الکترونیک پایبند هستند، جای شما را در بازار و فضای مجازی خواهند گرفت.

    بدیهی است که خودِ کاربران و مشتری‌ها نیز باید نسبت به موارد امنیتی و حریم خصوصیِ خود در فضای مجازی جدیت و حساسیت داشته باشند. عدم توجه به این موارد می‌تواند منجر به خسارات جبران ناپذیر شود.

 

 

چالش‌های حریم خصوصی و امنیت سایبری

تصویر مربوط به حریم خصوصی

حریم خصوصی فدای امنیت: گاهی دولت‌ها جهت افزایش امنیت شهروندان و کاربران فضای مجازی در تلاش هستند تا با استفاده از نظارتِ آنلاین، امنیت ملی را بهبود بخشند، که این امر، در تمام دنیا کاملاً منطقی و عاقلانه می‌باشد، اما گاهی این اقدامات به حریم خصوصی کاربران و شهروندان آسیب می‌زند.

حریم خصوصی فدای تبلیغات: گاهی بعضی از شرکت‌های تبلیغاتی، شبکه‌های اجتماعی و… با جمع‌آوری و استفاده از اطلاعات شخصیِ کاربران (مانند نام، شمارهٔ تماس، محل زندگی، علایقِ شخص و…) به منظور تبلیغاتِ هدفمند، تجارت، تجزیه و تحلیلِ داده‌ها و… حریم خصوصی افراد را تحت تأثیر قرار می‌دهند.

پیچیدگی فزایندهٔ تهدیدات: تهدیدات سایبری یا گذشت زمان پیچیده‌تر شده و هکرها از تکنیک‌های پیشرفته‌تر برای حملات استفاده می‌کنند. این تکنیک‌ها شامل استفاده از هوش مصنوعی، رمزنگاری پیشرفته، حملات هدفمند به شبکه‌های خاص، مهندسی اجتماعی و… می‌باشند. کاربران فضای مجازی و صاحبان کسب و کارها باید با این تهدیداتِ جدید آشنا باشند و راهکارهای امنیت خود را به طور منظم به‌روز رسانی کنند.

کمبود نیروی انسانیِ متخصص و هزینه‌های سنگین امنیت سایبری: متأسفانه نیروی انسانیِ متخصص در زمینهٔ امنیت سایبری کم است. و این وضعیت می‌تواند کسب و کارها را با چالش‌های زیادی مواجه کند. نرم‌افزارهای امنیت شبکه، ابزارهای تشخیص و پیشگیری از نفوذ، خدمات حفاظت از اطلاعات، یافتن و استخدام نیروی انسانی متخصص و… می‌تواند هزینه‌هایی برای کسب و کارها به همراه داشته باشد (البته این هزینه‌ها ارزشش را دارد، زیرا از حریم خصوصی کاربران و امنیتِ کسب و کارها محافظت می‌کند).

آگاهیِ کمِ کاربران: به داستانی که در ابتدای مقاله، در بخش مقدمه اشاره کردیم توجه بفرمایید. چرا بعضی از صاحب‌خانه‌ها (صاحبان کسب و کارهای آنلاین و کاربران و فعالانِ فضای مجازی) تمایل ندارند از حریم خصوصیِ خود محافظت و دفاع کنند؟! چرا حداقل تمایل ندارند در مورد آن مطالعه و آگاهی پیدا کنند؟!

متأسفانه این موضوع یکی از دردناک‌ترین و عجیب‌ترین چالش‌ها در مورد حریم خصوصی می‌باشد.

نبود آگاهیِ کافیِ کاربران دربارهٔ تهدیدات سایبری و نحوهٔ مقابله با آن‌ها می‌تواند بسیار خطرناک باشد. کاربران ممکن است به راحتی در مورد حملات مهندسی اجتماعی فریب خورده و اطلاعات حساس خود را در اختیار هکرها قرار دهند.

مهندسی اجتماعی: یک نوع حملهٔ سایبری است که با استفاده از فریبکاری و دستکاریِ روان‌شناختی برای دسترسی به حریم خصوصی افراد و همچنین اطلاعاتِ حساس و محرمانه انجام می‌شود. هکرها ممکن است با ایجاد حس فوریت، ترس و سایر روش‌ها، کاربران را فریب داده و به افشای اطلاعاتِ محرمانه و حساسِ خود راغب کنند.

 

تصویر مربوط به نمودار گرافیکی و اینفوگرافی چالش‌های حریم خصوصی و امنیت سایبری

 

حملهٔ فیشینگ (Phishing) : یک نوع حمله سایبری است که با استفاده از ایمیل‌ها یا وب‌سایت‌های جعلی، با پیام‌های جعلی برای فریب کاربران به افشای اطلاعاتِ حساس انجام می‌شود. این حملات ممکن است به سرقت اطلاعاتِ حساس مانند رمز عبور ، اطلاعات حساب بانکی ، و اطلاعات شخصی منجر شوند.

ویروس (Virus) : ویروس‌ها برنامه‌های مخربی هستند که خودشان را به فایل‌های اجرایی می‌چسبانند (تا زمانیکه فایل، اجرا نشود، خطری برای سیستم ندارند) بعد از اجرای فایلِ آلوده، ویروس در ابتدا تکثیر شده و سپس به اهداف تخریبیِ خود می‌پردازد. ویروس‌ها می‌توانند از طریق USB، ایمیل، دانلود فایل آلوده و… منتقل شود.

کرم‌ها (Worm) : مانند ویروس‌ها تکثیر می‌شوند ولی مانند ویروس‌ها خودشان را به فایل‌ها نمی‌چسبانند، بلکه از طریق حفره‌های امنیتیِ موجود، خود را در کامپیوترهای شبکه، کپی می‌کنند. اهداف کرم‌ها می‌تواند اشغال پهنای باندِ شبکه، پاک کردنِ فایل‌های سیستم و… باشد.

تروجان (Trojan) : روش این بدافزارها به این شکل است که درون داده‌ها یا کدهای برنامه‌نویسی شدهٔ ظاهراً بی‌ضرر (برنامه‌های سرگرم‌کننده و…) قرار می‌گیرند، ولی زمانی که فعال شوند، می‌توانند اطلاعات و فایل‌ها را جست‌وجو و تخریب کنند و تا جایی که می‌توانند آسیب برسانند، آگهی‌های مزاحم پخش کنند و… .

البته لازم به ذکر است که تروجان نمی‌تواند مانند ویروس از یک سیستم، به سیستم دیگر منتشر و منتقل شود و فایل‌های دیگر را آلوده کند.

تروجان‌ها بیشتر از این جهت خطرناک هستند که می‌توانند تبدیل به یک برنامهٔ کنترل از راه دور شوند و حریم خصوصی افراد را تحت تأثیر قرار دهند. اگر هکر بتواند کنترل سیستم قربانی را به‌دست بگیرد، می‌تواند اطلاعاتِ شخصیِ کاربر (رمز عبور، شماره کارت‌‌های اعتباری، آدرس و…) را سرقت کند، باعث دانلود یا آپلود فایل‌ها از روی سیستم قربانی شود، فایل‌ها و داده‌ها را تخریب یا پاک کند و یا تغییر دهد، هرآنچه کاربر از طریق کیبورد تایپ می‌کند را ثبت کند، صفحهٔ مانیتور کاربر را مشاهده کند و…

جاسوس‌افزارها (Spyware) : برنامه‌هایی هستند که به‌صورت ناخواسته روی سیستم نصب شده و بدون اطلاع و اجازهٔ کاربر وارد حریم خصوصی او شده و اقدام به جمع‌آوریِ اطلاعاتِ شخصی می‌کنند مانند: رمز های عبور، سایت‌های بازدید شده توسط کاربر، شماره کارت‌‌های اعتباری و… .

این بدافزارها می‌توانند از طریق دانلود فایل‌ها از وب‌سایت‌های نامطمئن (به عنوان مثال دریافت موزیک از طریق برنامه‌های اشتراک فایل) ، بازی‌های رایگان از سایت‌هاس ناامن، نصب از طریق یک تروجان، حفره‌های امنیتی در مرورگرها و… به سیستم وارد شوند.

جاسوس‌افزارها می‌توانند باعث نمایش آگهی‌های مزاحم شوند (که در این‌صورت سعی کنید از یک برنامه یا افزونهٔ بلوکه‌کنندهٔ تبلیغات، بهره بگیرید) ، یا می‌توانند باعث هدایت ناخواستهٔ کاربر به وب‌سایتی خاص، نصب افزونه‌های جدید و ناخواسته در مرورگر، نمایش تصادفیِ پیام‌های خطا، کاهش سرعت سیستم، فعال شدنِ خود‌به‌خودِ مرورگر، توقف ناگهانی مرورگر و… شوند.

گاهی ممکن است کرم‌ها و ویروس‌ها نیز حامل یک spyware باشند.

روت‌کیت‌ها (Rootkit) : برنامه‌ای است که با آلوده کردنِ سرویس‌ها و فایل‌های اصلی و مهمِ سیستم، با پنهان‌سازیِ بسیار قویِ خود، سطوح دسترسیِ بالا را برای هکر، مجاز و ممکن می‌سازد، گاهی از این ظرفیتِ پنهان‌سازی استفاده می‌کند تا یک ویروس را از دید آنتی‌ویروس‌ها پنهان کند.

این مخرب‌افزارها معمولاً از طریق حفره‌های امنیتی و یا یک تروجان بر روی سیستم نصب و وارد حریم خصوصی افراد می‌شوند.

حملات DDOS (از کار انداختن سرویس ارائه دهندهٔ خدمات) : یک حملهٔ سایبری است که با ارسال درخواست‌های مداوم و پی در پی به یک هدف یا شبکهٔ خاص انجام می‌شود. به طوری که سِروِرِ هدف، تواناییِ این میزان از درخواست‌های ورودی را نداشته و سیستم از کار می‌افتد. این حملات می‌توانند به توقف خدمات آنلاین و کاهش سرعت خدمات نیز منجر شوند. 

 

تصویر مربوط به انواع و اقسام حملات و تهدیدات سایبری و ویژگی‌های آنها

 

 

راه‌کارهایی برای مقابله با چالش‌های حریم خصوصی و امنیت سایبری

تصویر مربوط به راه‌کارهایی برای مقابله با چالش‌های حریم خصوصی و امنیت سایبری

حریم خصوصی افراد و آگاهی و اطلاع از نحوهٔ مقابله با تهدیداتِ فضای مجازی برای ما مهم می‌باشد.

ما در وب‌سایتِ وب کار گستر تلاش خود را جهت بالا بردنِ آگاهی‌ها و اطلاعاتِ همهٔ کاربرانِ فضای مجازی انجام می‌دهیم تا شاهد داشتنِ فضای مجازیِ امن باشیم

 

تصویر مربوط به نمودار گرافیکی و اینفوگرافی حفاظت از حریم خصوصی و امنیت سایبری

 

فایروال (دیوار آتش) : مانند یک سپر در برابر حملات سایبری عمل می‌کند و با تمرکز بر روی شبکه و اتصال اینترنت، ترافیک شبکه را بررسی می‌کند تا از ورود حملات مضر جلوگیری کند. (فایروال‌ها در دو نوع سخت‌افزاری و نرم‌افزاری ارائه می‌شوند)

SIEM (سیستم مدیریت اطلاعات و رویدادها) : به جمع‌آوری و تجزیه و تحلیل اطلاعاتِ امنیتی از منابع مختلف در شبکه می‌پردازد و در صورت تشخیصِ تهدید، به مدیرانِ شبکه هشدار می‌دهد. 

IDS (سیستم تشخیص نفوذ) : به دنبال فعالیت‌های مشکوک در شبکه می‌گردد و در صورت تشخیصِ نفوذ، به مدیرانِ شبکه هشدار می‌دهد.

IPS (سیستم پیشگیری از نفوذ) : IPS نسبت به IDS فعال‌تر عمل می‌کند و در صورت تشخیصِ نفوذ به طور خودکار اقدام به مسدود کردن ترافیک مضر می‌کند.

Antivirus – آنتی‌ویروس: نرم‌افزارهای آنتی‌ویروس به شناسایی و حذف ویروس‌ها و بدافزارها از سیستم کمک می‌کند. انتخاب یک نرم‌افزار آنتی‌ویروس قوی و به‌روز برای حفاظت از سیستم در مقابل تهدیداتِ جدید ضروری می‌باشد.

برای انتخاب آنتی ویروس مناسب، باید به دنبال آنتی ویروس‌هایی باشید که به طور مرتب به‌روزرسانی می‌شوند و از آخرین فناوری‌ها برای شناسایی و حذف بدافزارها استفاده می‌کنند. همچنین، باید به عملکرد آنتی ویروس در سیستم خود توجه کنید و مطمئن شوید که متناسب و سازگار با سیستم و شبکهٔ شماست و به عملکرد و سرعتِ سیستم آسیب نمی‌رساند.

آموزش نیروی انسانی: همانطور که در بخش قبلی هم توضیح دادیم، آموزش کاربران دربارهٔ تهدیداتِ سایبری و نحوهٔ مقابله با آن‌ها بسیار مهم است. کاربران و صاحبان کسب و کارهای مجازی باید با انواع حملات سایبری، نحوهٔ تشخیص آنها، اقدامات پیشگیرانه و همچنین با قوانین و مقرراتِ فضای مجازی و کسب و کارهای آنلاین آشنا باشند.

به طور کلی کسب‌وکارهایی که به حریم خصوصی کاربران و امنیت فضای مجازی خود اهمیت می‌دهند، اعتماد مشتریان را جلب می‌کنند. کاربران و مشتریان به کسب‌وکارهایی اعتماد دارند که اطلاعات آن‌ها را به طور محرمانه حفظ می‌کنند و از هک و سرقت اطلاعاتِ آن‌ها جلوگیری می‌کنند.

این اعتماد، به افزایش فروش و توسعهٔ کسب‌وکار منجر می‌شود. کسب‌وکارهایی که به امنیت اطلاعات خود اهمیت می‌دهند، با محدود کردن دسترسی به اطلاعاتِ حساس و استفاده از سیستم‌های امن، از این خطرات جلوگیری می‌کنند و مشتریان خود را به طور مستمر حفظ می‌کنند.

عدم استفاده از شبکه‌های Wi-Fi عمومی: شبکه‌های Wi-Fi عمومی ممکن است امن نباشند و حریم خصوصیِ کاربران در این محیط‌ها در خطر باشد. هکرها و مجرمانِ سایبری می‌توانند به اطلاعاتِ کاربران در این شبکه‌ها دسترسی پیدا کنند. کاربران باید از استفاده از شبکه‌های وای‌فای عمومی برای انجام کارهای حساس مانند پرداخت‌های مالی خودداری کنند.

حفاظت از اطلاعات حساس: اطلاعات حساس باید با استفاده از روش‌های امنیتیِ مناسب مانند رمزگذاری، احراز هویت دو مرحله‌ای،  IAM (سیستم مدیریتِ هویت و دسترسی) و… محافظت شوند. ایجاد سیستم احراز هویت مطمئن می‌تواند از دسترسی غیرمجاز به سیستم‌ها و اطلاعاتِ کاربران جلوگیری کند.

استفاده از MFA (احراز هویت چند عاملی) برای حفاظت از حساب‌های کاربری مهم است. این روش می‌تواند با استفاده از کد ارسالی به ایمیل، شمارهٔ موبایل و یا با استفاده از برنامه‌های احراز هویتِ دو یا چند عاملی انجام شود.

پشتیبان‌گیری منظم از داده‌ها: پشتیبان‌گیری منظم از داده‌ها بسیار مهم و قابل توجه می‌باشد و می‌تواند در صورت بروز حملات سایبری، به بازیابیِ اطلاعات کمک کند. (بهتر است که از هر سری از اطلاعات، دو یا سه پشتیبان تهیه کنید و در دو  سه جای امن و مختلف (هم در فضای ابری  و هم در مکان‌های حقیقی) نگه‌داری کنید).

شبکه‌های اجتماعی: از انتشارِ اطلاعاتِ شخصیِ خود در شبکه‌های اجتماعی پرهیز کنید، نیاز نیست به دیگران بگویید در طول شبانه‌روز و در ساعات مختلف، چه کارهایی انجام می‌دهید، چه ساعاتی از منزل خارج می‌شوید، چه ساعاتی می‌خوابید و…

لطفاً برای حریم خصوصی خود ارزش و احترام قايل باشید و حریم خصوصی را تبدیل به حریم عمومی نکنید.

از خودتان، ماشینتان، محله‌ای که در آن زندگی می‌کنید، از جاهای مختلفِ منزل، عکس و فیلم تهیه و منتشر نکنید، شمارهٔ تلفن یا آدرس منزل خود را منتشر نکنید و با سهل‌انگاری، اطلاعاتِ خود و زندگیِ خود را در اختیار هکرها، دزدها و سوء‌استفاده‌کنندگان قرار ندهید.

اگر هم به هر دلیلی مجبور به این کار بودید، حتماً تنظیمات حریم خصوصی خود را بررسی کنید و مطمئن شوید که فقط افراد مورد اعتماد به اطلاعات شما دسترسی دارند.

در همین رابطه، می‌توانید کلیپ زیر را نیز مشاهده بفرمایید

 

حذف حساب‌های غیرضروری: در وب‌سایت‌ها، اپلیکیشن‌ها، پیام‌رسان‌ها، و شبکه‌های اجتماعی و کلاً سرویس‌های آنلاینی که فکر می‌کنید دیگر به آن‌ها و فعالیت در آن محیط‌ها نیاز ندارید، حساب کاربری خود را حذف کنید. این کار می‌تواند به کاهش جمع‌آوری و استفاده از اطلاعات شما کمک کند.

خواندن سیاست‌های حریم خصوصی: بعضی از کاربران گاهی جهت استفاده از خدماتِ یک وب‌سایت یا اپلیکیشن، سیاست حریم خصوصی و قوانین آن‌ها را مطالعه نمی‌کنند، در صورتی که اگر زمانی مشکلی حقوقی بین آن وب‌سایت یا اپلیکیشن و کاربران پیش بیاید، قوانینِ حریم خصوصیِ آن وب‌سایت یا برنامه، در مراجع قضایی، صادق و معتبر می‌باشد و مورد استناد قرار می‌گیرد.

کاربران نمی‌توانند مثلاً بگویند ما از این قوانین بی‌اطلاع بودیم. در نتیجه، قبل از استفاده از هر وب‌سایت، اپلیکیشن یا برنامهٔ آنلاین، سیاست حریم خصوصی آن را به دقت مطالعه کنید.

مراقبت از اطلاعات شخصی در اینترنت اشیا: هر دستگاهی که به اینترنت متصل شود، ممکن است اطلاعاتی را جمع‌آوری کند و یا هک شده و مورد سوءاستفاده قرار بگیرند، دستگاه‌های اینترنت اشیا و هوشمند مانند دوربین‌های مداربسته، موبایل‌ها، قفل‌های هوشمند و دارای سنسور اثر انگشت و… می‌توانند اطلاعات شخصی شما را جمع آوری کنند. با مراقبت از این دستگاه‌ها و تنظیمات حریم خصوصی آن‌ها می‌توانید جمع‌آوریِ اطلاعات شخصی خود را مدیریت و کنترل کنید.

پرهیز از باز کردن پیام‌های مشکوک: باز کردن پیام‌های مشکوک از فرستندگانِ نامشخص یا ناشناس می‌تواند به نفوذ ویروس‌ها و بدافزارها به سیستم منجر شود. کاربران باید از باز کردن این پیام‌ها و کلیک کردن بر روی لینک‌های مشکوک خودداری کنند.

در صورت دریافت ایمیل یا پیامک‌های مشکوکی که حاوی لینک از شماره‌های ناشناس یا شخصی هستند، به هیچ عنوان روی لینک کلیک نکرده و هیچگونه اجازه نصب برنامه‌ای را ندهید. در صورت نصب این موارد، جهت جلوگیری از سوء استفاده‌های احتمالی، حتماً سیستم یا تلفن همراه خود را به تنظیمات کارخانه برگردانید.

قبل از دریافت محصول یا خدمات، از واریز وجه (بیعانه) جهت خرید در هرگونه صفحات مجازی که مربوط به پیام‌رسان‌ها می‌شود (واتساپ، اینستاگرام، تلگرام، ایتا، سروش و…) خودداری نمایید.

در صورت برداشت وجه از حساب شما بدون اطلاع شما، با در دست داشتن مدارک به مراکز پلیس فتا در سراسر کشور مراجعه نمایید.

در صورت وقوع جرم در فضای مجازی، می‌توانید با پلیس فتا ارتباط برقرار کنید👈 شماره تلفن ۰۹۶۳۸۰  و  وب‌سایت رسمی پلیس فتا . این موارد در حیطهٔ وظایف پلیس فتا نمی‌باشد👈 کلاهبرداری از طریق تلفن و پیامک (که در حیطهٔ وظایف پلیس آگاهی می‌باشد) ، شکایت شخصی شما از افراد می‌بایست از طریق دفاتر خدمات قضایی و دادسرا پیگیری گردد. پلیس فتا هیچگونه مجوزی در خصوص تأیید کسب و کارها اعطا نکرده است.

در صورت وقوع مشکل در زمینهٔ ارتباطات، اپراتورها، مخابرات و خدمات اینترنتی، می‌توانید با سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی ارتباط برقرار کنید👈 شماره تلفن ۱۹۵  و  وب‌سایت سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی .

در صورت وقوع مشکل در استفاده از وب‌سایت‌ها و خدمات اینترنتی و یا نقض قوانین فضای مجازی، می‌توانید با سازمان فناوری اطلاعات ایران ارتباط برقرار کنید👈 شماره تلفن ۸۸۱۱۵۸۰۰ (۰۲۱) و  وب‌سایت سازمان فناوری اطلاعات ایران .

 

تصویر مربوط به نمودار گرافیکی و اینفوگرافی راهبردهای جامع برای حفاظت از امنیت سایبری و حریم خصوصی کاربران

 

 

جمع‌بندی

حریم خصوصی و امنیت سایبری به عنوان یک ضرورت و حق اساسی برای افراد و کسب و کارهای آنلاین مطرح شده تا کاربران بتوانند بدون نگرانی، زندگی و کسب و کار خود را به صورت امن و راحت مدیریت کنند.

با افزایش وابستگی به فضای مجازی اما تهدیدات سایبری نیز به طور فزاینده‌ای پیچیده‌تر شده‌اند. عدم توجه به حریم خصوصی و امنیت اطلاعات می‌تواند منجر به سرقت داده‌ها، جریمه‌های قانونی و سلب اعتماد مشتریان شود. بنابراین، آگاهی و اقدامات پیشگیرانه در این زمینه بسیار حیاتی است.

صاحبان کسب و کارها باید با به کارگیری راهکارهای مختلف مانند آموزش نیروی انسانی، به‌روز رسانی سیستم‌ها و نرم‌افزارها، حفاظت از اطلاعاتِ حساس و… برای حریم خضوضی و اطلاعاتِ کاربران و مشتریانشان ارزش و احترام قائل شده و امنیت کسب و کار خود را در فضای مجازی تضمین کنند تا از خسارات مالی و قانونی جلوگیری کرده و اعتماد مشتریان را جلب کنند.

حریم خصوصی و امنیت فضای مجازی یک مسئولیت جدی است که نیازمند توجه و اقدام مستمر می‌باشد. با رعایت الزامات و راهکارهای ارائه شده، می‌توان از اطلاعات و داده‌ها در برابر تهدیدات سایبری محافظت کرد تا شاهد کاهش خطرات و افزایش امنیت در فضای مجازی باشیم.

 

 

منابع

پارلمان اروپا

جمهوری فنی

وب‌سایت EFF

بلیپینگ کامپیوتر

وب‌سایت اینترپل

سازمان امنیت سایبری

وب‌سایت رسمی پلیس فتا

آزانس امنیت سایبری آمریکا

مرکز ملی امنیت سایبری بریتانیا

شرکت امنیت سایبری کاسپرسکای

آژانس اتحادیهٔ اروپا جهت همکاری در اجرای قانون

وب‌سایت قوانین حفاظت از داده‌های اتحادیهٔ اروپا

امنیت سایبری مؤسسهٔ ملی استاندارد و فناوری وزارت بازرگانی ایالات متحده

قانون تجارت الکترونیک (قوانین فضای مجازی در ایران) مرکز پژوهش‌های مجلس

دفترچهٔ راهنمای نرم‌افزار امنیتی و آنتی‌ویروس (NP ANTIVIRUS) شرکت مهندسی نوین پندار (۲۰۱۲)