مقدمه
تجربه کاربری (UX) به معنای احساس و واکنش کاربر در هنگام تعامل با یک وب‌سایت یا اپلیکیشن و یکی از مهم‌ترین جنبه‌های طراحی دنیای وب است که می‌تواند تأثیر زیادی بر موفقیت کسب و کارها داشته باشد. در دنیای دیجیتالِ امروز، کاربران به دنبال تجربه‌ای راحت و جذاب هستند و انتظار دارند که وب‌سایت‌ها و اپلیکیشن‌ها نه تنها زیبا و کاربرپسند باشند (طراحی رابط کاربری UI) ، بلکه آسان و کاربردی هم باشند.
اگر کاربران از تجربهٔ خود راضی نباشند، احتمالاً به سرعت وب‌سایت را ترک خواهند کرد. این موضوع می‌تواند به کاهش ترافیک و در نهایت کاهش فروش منجر شود. بنابراین، طراحی یک تجربه کاربری مثبت می‌تواند به افزایش وفاداری مشتریان و بهبود نرخ تبدیل کمک کند.
در عصر دیجیتال، تجربه کاربری به یکی از ارکان موفقیتِ محصولات و خدمات تبدیل شده است. طبق گزارش شرکت ادوبی ۸۸٪ از مصرف‌کنندگان و کاربران پس از یک تجربهٔ بد، دیگر به یک وب‌سایت بازنمی‌گردند. این آمار نشان می‌دهد طراحی UX نه تنها یک فرایند خلاقانه، بلکه یک استراتژی تجاری حیاتی است.
تجربه کاربری UX مفهومی چندبعدی است که توسط دکتر دونالد نورمن در دهه ۱۹۹۰ در شرکت اپل توسعه یافت. این مفهوم فراتر از رابط کاربری (UI) بوده و شامل تمامی جنبه‌های تعامل کاربر با محصول، خدمات یا سیستم می‌شود.
انجمن بین‌المللی طراحی تجربه کاربری (IXDA) تجربهٔ کاربری UX را اینگونه تعریف می‌کند:
«مجموعه‌ای از رفتارها، نگرش‌ها و احساسات کاربر قبل، حین و پس از استفاده از یک محصول یا سیستم»
دن نورمن، پدر علم UX، آن را اینگونه تعریف می‌کند:
«UX شامل تمامی جنبه‌های تعامل کاربر با شرکت، خدمات و محصولات آن است»
بر اساس تحقیقات گستردهٔ مؤسسهٔ فارِستِر، هر ۱ دلار سرمایه‌گذاری در طراحی UX می‌تواند بازدهی ۱۰۰ دلاری داشته باشد.
وب‌سایت HubSpot با بهبود تجربه کاربری، نرخ تبدیل خود را از ۳.۲٪ به ۵.۷٪ افزایش داد که معادل ۱۰ میلیون دلار درآمد اضافی سالانه بود.
این آمار به خوبی نشان‌دهندهٔ ارزش استراتژیک طراحیِ تجربه کاربری در کسب‌وکارهای آنلاین است و بازگشت سرمایه‌ای که کمتر حوزه‌ای در فناوری می‌تواند با آن رقابت کند.
برای اینکه بهتر متوجه مبحث تجربه کاربری یا همان UX شوید، به این مثال ساده دقت کنید:
ما در اینجا دو کادر ورودری (یک کادر برای ورود شمارهٔ موبایل و یک کادر برای ورود ایمیل) ایجاد کرده‌ایم.
- نکتهٔ اول: این دو کادر، زمانی که با موبایل، در حال تماشا و مطالعهٔ این بخش باشید، کاربرد دارند، پس لطفاً اگر با کامپیوتر یا لپ‌تاپ در حال مطالعهٔ این بخش هستید، موقتاً این قسمت را در نسخهٔ موبایل خود تماشا کنید.
- نکتهٔ دوم: در این مثال، ما کاری به ظاهرِ این کادرها و مبحث رابط کاربری یا همان UI رابط کاربری نداریم و صرفاً روی مبحث UX تجربه کاربری توجه داریم. پس اگر این کادرها زیبا و دارای رنگ یا انیمیشن نیستند، مهم نیست.
- شاید (به احتمال بسیار ضعیف) این دو کادر در بعضی از موبایل‌ها و کیبوردها (به دلایل مختلف، مثل تنظیماتی خاص در موبایل و…) ، به آن‌صورت که تنظیم کرده‌ایم درست کار نکنند ولی در اکثر موبایل‌ها و کیبوردها همانطور که تنظیم شده‌اند عملیات مورد نظر را انجام می‌دهند.
زمانی که کادر ورودِ شمارهٔ موبایل را لمس می‌کنید، به صفحه‌کلیدِ موبایل خود دقت کنید، صفحه‌کلید به طور خودکار عوض شده، حروف و دیگر علائم حذف می‌شوند و فقط شماره‌ها و اعداد در کیبوردِ شما ظاهر می‌شوند. همچنین کاری کردیم که کاربر بیشتر از ۱۱ عدد(تعداد ارقام شماره‌های موبایل) نمی‌تواند وارد کند.
همینطور وقتی که کادر ورودِ ایمیل را لمس می‌کنید، به صفحه‌کلیدِ موبایل خود دقت کنید، در قسمتی از صفحه‌کلید ، علامت @ ظاهر می‌شود و آمادهٔ استفادهٔ شما از این کلید یا دکمه، جهت وارد کردنِ علامت @ برای وارد کردن ایمیل شما می‌شود.
این دو مثالِ بسیار ساده، فقط برای این بود که بهتر متوجه مبحث طراحی رابط کاربری ( UX ) شوید. ما در این دو مثال، کار و فعالیتِ کاربر را ساده و سریع کردیم و کاربر نیاز نیست مثلاً در زمان پر کردنِ این کادرها، صفحه‌کلیدِ موبایلش را تغییر داده و زمان بیشتری را صرف این کار کند.
البته طبیعتاً در این دو مثالِ ساده، خیلی زمان یا انرژی یا نت از کاربر گرفته نمی‌شود ولی در نظر بگیرید اگر اینجور مثال‌ها یا گزینه‌‌ها در وب‌سایت و اپلیکیشنِ شما زیاد باشند و کاربران بخواهند برای اهدافشان، در وب‌سایت یا اپلیکیشنِ شما فعالیت کنند، چقدر انرژی و زمان و نت باید مصرف کنند و این برای کاربران و مشتریان خوشایند نیست.
پس تا جایی که می‌شود باید تجربهٔ کاربری، با دقت و اصولی طراحی و تنظیم شود تا باعث جلب نظر و رضایت کاربران و افزایش مشتریان و سود شما شود.
تفاوت‌های UX و UI
رابط کاربری (UI) به جنبه‌های ظاهری، رنگ‌ها، دکمه‌ها و عناصرِ بصریِ تعامل و ارتباط کاربر با سیستم می‌پردازد، اما تجربهٔ کاربری (UX) به چگونگیِ کارکردنِ کاربر و تجربهٔ او در استفاده از سیستم و فاکتورهای تاثیرگذار بر رضایت کاربر (سهولت استفاده، دستیابی به اهداف و…) مربوط می‌شود.
- دامنه: UI زیرمجموعه‌ای از UX محسوب می‌شود.
- نتایج: UI به تعاملات لحظه‌ای می‌پردازد، در حالی که UX به تجربهٔ کلی کاربر توجه دارد.
- تمرکز: UI بر زیبایی‌شناسی و ظاهر (چه چیزی) متمرکز است، در حالی که UX بر عملکرد و احساس (چگونگی و چرا) تأکید دارد.
بازطراحیِ اپلیکیشنِ Uber در سال ۲۰۱۸ نشان داد که بهبود UI بدون توجه به UX می‌تواند نتایج معکوس داشته باشد. تغییرات ظاهری که بدون تست کاربری انجام شد، منجر به کاهش ۲۰ درصدی رضایت کاربران گردید.
اصول اساسی و کلیدی طراحی UX
سادگی در طراحی و ناوبری آسان
طراحی ساده و کاربرپسند، علاوه بر رابط کاربری خوب ، می‌تواند به کاربران کمک کند تا به راحتی اطلاعات مورد نظر خود را پیدا کنند.
ناوبری باید ساده و منطقی باشد. کاربران باید بتوانند به راحتی بین صفحاتِ مختلف جابجا شوند. از منوهای وب‌سایت و اپلیکیشن به راحتی استفاده کنند، کارهای مورد نطر را انجام داده و به هدف مورد نظر و تجربه کاربری لذت‌بخش برسند.
همچنین از استفاده از عناصر پیچیده و شلوغ پرهیز کنید.
eBay با بهینه‌سازیِ جست‌وجو و ساده‌سازیِ فرایند پرداخت، نرخ پرش (Bounce Rate) را ۲۰٪ کاهش داد.
اپلیکیشن Revolut با ساده‌سازی فرآیند افتتاح حساب از ۵ مرحله به ۲ مرحله و همچنین کاهش زمان تراکنش‌ها به کمتر از ۱۰ ثانیه، ۲۰ میلیون کاربر را جذب و باعث رشد ۳۰۰٪ کاربر در دو سال شد و ارزش شرکت را به ۳۳ میلیارد دلار رساند.
Shopify هم با با بازطراحی فرآیند پرداخت، موجب کاهش ۳۵ درصدی ترک سبد خرید و افزایش ۲۰ درصدی نرخ تبدیل کاربر به مشتری شد و باعث بهبود رتبهٔ NPS (شاخص توصیه به دیگران) از ۴۵ به ۶۸ شد.
سرعت بارگذاری
یکی از عوامل مهم در تجربه کاربری، سرعت بارگذاری وب‌سایت است. کاربران انتظار دارند که صفحات به سرعت بارگذاری شوند. بهینه‌سازی تصاویر، استفاده از هاست و سرورهای مناسب و با کیفیت و پرسرعت، استفاده از تکنیک‌های کشینگ می‌تواند به بهبود سرعت و تجربه کاربری مناسب کمک کند.
همچنین استفاده از CDN (شبکهٔ توزیع محتوا) ، طراحیِ اصولیِ وب‌سایت با کدنویسیِ استاندارد و سئو شده، استفاده نکردن از وب‌سایت‌ها و قالب‌های آماده و… می‌تواند به این امر مهم کمک کند.
متأسفانه بعضی‌ها از قالب‌های آماده برای وب‌سایت استفاده می‌کنند، این موضوع، هرچند باعث افزایش سرعتِ انجامِ پروژه و احتمالاً ارزان‌تر تمام شدنِ قیمت نهایی می‌شود ولی گاهی اوقات، باعث ریسک امنیتیِ وب‌سایت و یا کاهش سرعت آن می‌شود.
زیرا معمولاً این قالب‌ها از قبل، برای مصارف و مشاغلِ مختلف طراحی شده و ممکن است برای یک شغل یا شرکت یا مشتریِ خاص بهینه نباشند.
بر اساس تحقیقات Amazon، هر ۱۰۰ میلی‌ثانیه بهبود در سرعت بارگذاری صفحه، ۱٪ افزایش درآمد را به همراه دارد و هر ثانیه تأخیر در لود صفحه، ۱.۶ میلیارد دلار در سال از فروش آنها می‌کاهد.
طراحی واکنش‌گرا
با توجه به افزایش استفاده از دستگاه‌های موبایل، طراحی واکنش‌گرا (Responsive Design) بسیار مهم است. وب‌سایت شما باید به خوبی بر روی تمامی دستگاه‌ها نمایش داده شود. این امر می‌تواند به تجربه کاربری خوب و جذب کاربرانِ بیشتر و مشتریان کمک کند.
تست و بهبود مداوم
این مرحله پایه و اساس طراحی موفق تجربه کاربری را تشکیل می‌دهد و یک فرآیند مداوم است. جمع‌آوری بازخورد از کاربران، انجام تست‌های A/B، آزمون‌های کاربری، مصاحبه‌ها، نظرسنجی‌ها، تحلیل رقبا، همچنین بررسی داده‌های تحلیل رفتار و نقشهٔ سفرِ کاربر توسط ابزارهایی مانند Google Analytics و Hotjar و… می‌تواند به شما کمک کند تا نقاط قوت و ضعف وب‌سایت خود را شناسایی کنید و با مشاهدهٔ نحوهٔ تعامل کاربران با وب‌سایت، می‌توانید بهبودهای لازم را انجام دهید.
بعد از تست و آزمون‌های مختلف و جمع‌آوری بازخورد از کاربران با استفاده از نظرسنجی‌ها و ابزارهای تحلیل، می‌توانید نقاط ضعف رابط کاربری و تجربه کاربری خود را متوجه شده و درک بهتری از اینکه کاربران چگونه با وب‌سایت شما تعامل دارند و کجا ممکن است دچار مشکل شوند پیدا کنید.
در نهایت، طراحی باید بر اساس نیازها و خواسته‌های کاربران انجام شود(طراحی کاربرمحور) ، با انجام این آزمون‌ها و تحقیقاتِ کاربری و جمع‌آوری بازخورد، می‌توانید طرحی ایجاد کنید که به بهترین شکلِ ممکن نیازهای کاربران را برآورده کند و بر اساس نیازها، ترجیحات و محدودیت‌های کاربران باشد.
شرکت Airbnb با انجام بیش از ۱۰۰۰ ساعت مصاحبه با میزبان‌ها و مهمانان، فرایند رزرو را ساده‌سازی کرد و موفق به طراحی تجربه‌ای شد که نرخ رضایت کاربران را حدود ۳۰ تا ۴۰ درصد افزایش داد.
تجربه کاربری شخصی‌سازی شده
ارائه تجربه‌ای شخصی‌سازی شده برای کاربران می‌تواند به افزایش تعامل و رضایت آنها کمک کند. با استفاده از داده‌های کاربران، می‌توانید محتوای مرتبط و پیشنهادات خاصی را ارائه دهید. (البته به هیچ عنوان نباید از این داده‌های شخصی و اطلاعاتِ کاربران و مشتریان سوء استفاده کرد، مثلاً فروش اطلاعات کاربران به شرکت‌های تبلیغاتی و…
حتماً به حریم خصوصیِ کاربرانتان احترام گذاشته و حریم خصوصی آنها را رعایت کنید تا دچار تبعاتِ ناشی از عدم رعایت حریم شخصی و اطلاعات کاربران نشوید)
اهمیت حریم خصوصی و حفاظت از داده‌ها در فضای مجازی
دسترسی‌پذیری
طبق سازمان بهداشت جهانی، ۱۵٪ از جمعیت جهان دچار معلولیت هستند. طراحی تجربه کاربری باید به گونه‌ای باشد که همهٔ کاربران، از جمله افرادی که دارای معلولیت‌های خاص هستند WCAG (دستورالعمل‌های دسترسی به محتوای وب) بتوانند به راحتی از آن استفاده کنند.
پشتیبانی از صفحه‌خوان‌ها، تولید محتوای صوتی، اندازه‌های متنی خوانا و قابل تنظیم، ناوبری آسان(پیمایش و جابه‌جا شدنِ کاربر در صفحات وب‌سایت) ، لینک‌های قابل تشخیص و… از جملهٔ این موارد هستند.
رعایت اصول دسترسی‌پذیری علاوه بر الزام اخلاقی، یک قانون در بسیاری از کشورهاست و می‌تواند بازار هدف شما را تا ۲۰٪ افزایش دهد و تضمین می‌کند که محصولات و خدمات، برای همه قابل استفاده باشند.
اصول کلیدی دسترسی‌پذیری
- کنتراست رنگی مناسب
- محتوای صوتی و تصویری
- پشتیبانی از صفحه‌خوان‌ها
- قابلیت کنترل با صفحه‌کلید
- متن‌های جایگزین برای تصاویر
دسترسی آسان به اطلاعات
کاربران باید بتوانند به راحتی به اطلاعات مورد نظر خود دسترسی پیدا کنند. استفاده از جست‌وجوی پیشرفته و فیلترهای مناسب می‌تواند به این امر کمک کند.
در مواقعی که نیاز و لزوم به ثبت‌نامِ کاربر در اپلیکیشن یا وب‌سایتِ شما وجود ندارد، نباید کاربران را مجبور به ثبت‌نام کرد، سعی کنید بیشترِ خدماتِ خود را بدون نیاز به ثبت‌نام در اختیار کاربران قرار دهید. این کار، راحتی و تسریع در روند فعالیتِ کاربران و رضایت آنها در وب‌سایتِ شما را فراهم می‌آورد.
مگر اینکه نیاز به کارهای تبلیغاتی، تجاری، سند و مدرک و آدرس جهت ارسال محصولات و… داشته باشید که در این‌صورت مثلاً نیاز به ثبت‌نامِ کاربر توسط ایمیل یا شمارهٔ موبایلش باشد که مجبور شوید این اطلاعات را در زمان ثبت‌نام یا خرید محصول، از کاربر بخواهید. (حریم خصوصی و اطلاعات کاربران به شدت مهم هستند و باید مراقب آنها باشید، در غیر این‌صورت ممکن است دچار تبعات قانونی ناشی از اهمال‌کاری در این قضیه شوید)
تعاملات کاربرپسند
سعی کنید رابط کاربری و در نتیجه، تجربه کاربری را طوری طراحی کنید که کاربران و مشتریان بتوانند به راحتی با سیستمِ شما تعامل و ارتباط برقرار کنند و سردرگم نشوند، استفاده از دکمه‌های واضح و قابل کلیک و همچنین راهنمایی‌های بصری می‌تواند به بهبود این تجربه کمک کند.
پژوهش Nielsen Norman Group نشان می‌دهد سازگاری در طراحی، زمان یادگیری کاربران را تا ۵۰٪ کاهش می‌دهد.
ایجاد محتوای ارزشمند
از مهم‌ترین موارد تجربه کاربری، بحث محتوا است، یک محتوای باکیفیت و ارزشمند می‌تواند به جذب و نگه‌داشتن کاربران کمک کند. با ارائه اطلاعات مفید و مرتبط، می‌توانید اعتماد کاربران را جلب کنید. زیرا هرچقدر هم که وب‌سایت یا اپلیکیشنِ شما زیبا و کاربردی باشد ولی محتوای مفیدی را به مخاطبان و مشتریان ارائه ندهد و نیاز کاربران را رفع نکند، تمام زحمات شما هدر خواهد رفت و کاربران و مشتریان، شما را رها کرده و سراغ رقبای شما خواهند رفت.
جزئیات
جزئیاتِ کوچک می‌توانند تأثیر زیادی بر تجربه کاربری داشته باشند. از جملهٔ این جزئیات می‌توان به انیمیشن‌های نرم، راهنمایی‌های بصری و… اشاره کرد. (البته همانطور که در بخش سادگی بیان شد، در این موضوع، زیاده‌روی نکنید و از استفاده از عناصر پیچیده و شلوغ پرهیز کنید و خیلی وارد جزئیات نشید)
ایجاد تجربه‌ای تعاملی
کاربران به تجربه‌های تعاملی و جذاب علاقه‌مند هستند. با استفاده از انیمیشن‌ها(البته در حد محدود، چون باعث کاهش سرعت سایت می‌شود) ، دکمه‌های زیبا، ویدئوها، صوت‌ها و محتوای تعاملی، می‌توانید تجربه‌ای جذاب برای کاربران ایجاد کنید.
استفاده از فراخوان‌های قوی
فراخوان‌های قوی و واضح می‌توانند به کاربران کمک کنند تا اقداماتی مانند ثبت‌نام، خرید یا دانلود را انجام دهند. این فراخوان‌ها باید در نقاط استراتژیکِ وب‌سایت قرار گیرند تا باعث جذب کاربران و مشتریان و فروش بیشتر شما و رضایت مخاطبان شود.
توجه به امنیت و حریم خصوصی
کاربران به امنیت اطلاعات خود اهمیت می‌دهند. با ارائه اطلاعاتِ شفاف در مورد نحوهٔ استفاده از داده‌های کاربران و ایجاد محیطی امن، می‌توانید اعتماد آنها را جلب کنید. این مورد را خیلی جدی بگیرید.
اهمیت حریم خصوصی و حفاظت از داده‌ها در فضای مجازی
بر اساس مدل معتبر پیتر مورویل (معروف به honeycomb UX) ، طراحی تجربه کاربری مؤثر باید هفت ویژگی کلیدی را در بر بگیرد که در تصویر پایین مشاهده می‌کنید:
معیارهای سنجش موفقیت UX
سنجش موفقیتِ یک طراحی تجربه کاربری مؤثر نیازمند ارزیابی دقیق و جامع از عملکرد آن از جنبه‌های مختلف است. یکی از معیارهای مهم، نرخ تبدیل است که نشان‌دهندهٔ تعداد کاربرانی است که از یک عمل مشخص مانند خرید، ثبت‌نام یا پر کردن فرم پیروی کرده‌اند.
افزایش نرخ تبدیل نشان‌دهندهٔ طراحی کاربرپسندی است که کاربران را به طور مؤثر به سوی اهداف مشخص هدایت می‌کند. بنابراین، نرخ تبدیل به‌ویژه در تجارت الکترونیک و خدمات آنلاین معیاری حیاتی به شمار می‌رود.
یکی دیگر از معیارهای کلیدی، نرخ پرش است که بیانگر درصد کاربرانی است که پس از ورود به یک صفحه، بدون انجام تعامل خاصی آن را ترک می‌کنند. نرخ پرشِ بالا ممکن است به این معنا باشد که صفحه، نیازهای کاربران را برآورده نمی‌کند یا مسیرهای ناوبری واضح نیستند. کاهش این نرخ، نشان‌دهندهٔ جذابیت و کاربردپذیری بهتر طراحی است.
همچنین زمان انجام وظیفه نیز از اهمیت برخوردار است؛ چرا که طراحی بهینه باید کاربران را قادر سازد تا وظایف مورد نظر خود را در کوتاه‌ترین زمان ممکن و با کمترین پیچیدگی انجام دهند.
در کنار این معیارها، نرخ خطا نیز نقش تعیین‌کننده‌ای در ارزیابی موفقیت یک طراحی تجربه کاربری دارد. این معیار بیانگر تعداد اشتباهاتی است که کاربران هنگام استفاده از سیستم مرتکب می‌شوند. طراحی‌هایی که تعامل را ساده و واضح می‌سازند، به کاهش نرخ خطا کمک می‌کنند و تجربه‌ای لذت‌بخش‌تر ارائه می‌دهند. با تحلیل و بهینه‌سازی این شاخص‌ها، می‌توان اطمینان حاصل کرد که طراحی تجربهٔ کاربری علاوه بر کمک به اهدافِ کسب‌وکار، رضایت کاربران و مشتری‌ها را نیز تضمین می‌کند.
چالش‌های پیش روی طراحان تجربه کاربری
طراحی تجربه کاربری با وجود پیشرفت‌های چشمگیر، همچنان با چالش‌های متعددی روبه‌رو است. یکی از بزرگ‌ترین چالش‌ها، پیچیدگی در درک نیازها و انتظارات متنوع کاربران است. کاربران از پیشینه‌های فرهنگی، سلیقه‌ها و مهارت‌های مختلفی برخوردارند، و این امر نیازمند تحقیق و آزمایش‌های دقیق برای طراحی تجربه‌هایی است که نه تنها کاربردی بلکه برای همه، فراگیر و دلپذیر باشد.
همانطور که در همین مقاله و در بخش تست و بهبود مداوم اشاره کردیم، طراحان باید از روش‌های گوناگون مانند پرسوناها، آزمون‌های مختلف و ابزارهای تحقیقاتی استفاده کنند تا به این درک برسند، اما این فرآیند زمان‌بر و هزینه‌بردار است.
چالش بعدی تناسب میان نوآوری و سادگی است، در حالی که کاربران از تجربه‌های مدرن و هیجان‌انگیز استقبال می‌کنند، اما پیچیدگیِ بیش از حد در طراحی می‌تواند منجر به سردرگمی آنها شود. حفظ تعادل میان خلاقیت و ارائهٔ فناوری‌های جدید و حفظ کاربرپسندی و سادگی، یکی از اساسی‌ترین چالش‌ها در این حوزه است که نیازمند مهارت بالای طراحان است.
علاوه بر این، طراحان باید اطمینان حاصل کنند که طراحی‌های آنها از نظر اخلاقی نیز پذیرفتنی هستند و حریم خصوصی، قوانین، فرهنگ و امنیت کاربران را به خطر نمی‌اندازند.
در مطالب بالا اشاره شد که برای داشتنِ یک تجربه کاربری خوب و موفق، نیاز است تا وب‌سایت یا اپلیکیشن را طبق سلیقه و نظر کاربران و همچنین نیاز بازار طراحی کنیم تا بازخوردهای بهتری بگیریم، ولی این موضوع گاهی دست طراح را در طراحی‌های متنوع می‌بندد.
طراحی مجددِ وب‌سایتِ Medium در سال ۲۰۲۱ با واکنش‌های منفی کاربران مواجه شد زیرا تغییرات بصری که در طراحی‌اش انجام داد، خوانایی را کاهش داده بود.
چالش دیگر، طراحی برای دستگاه‌های مختلف و تطابق با فناوری‌های نوظهور است. برای مثال، طراحی تجربه کاربری برای دستگاه‌های پوشیدنی، واقعیت مجازی (VR) و… نیازمند بازتعریف اصول سنتی UX است. زیرا برای استفاده از این دستگاه‌ها نیازمند تطبیق با روش‌های ورودی-خروجی جدید و همچنین استفاده در زمینه‌های مختلف هست. علاوه بر این، طراحی واکنش‌گرا باید امکان ایجاد تجربه‌ای یکپارچه برای کاربران در پلتفرم‌های گوناگون و دستگاه‌هایی با اندازه‌های مختلف صفحه نمایش و روش‌های ورودی متفاوت را فراهم کند.
در نهایت، هوش مصنوعی (AI) به عنوان یکی از تأثیرگذارترین فناوری‌های جدید و انقلابی در صنعت تکنولوژی و اینترنت، فرصت‌ها و چالش‌های جدیدی برای طراحی تجربه کاربری ایجاد کرده است. رابط‌های مکالمه‌ای مانند Chatbots و رابط‌های مکالمه‌محور، شخصی‌سازیِ پیشنهادات و طراحی‌های تطبیقی، نمونه‌هایی از این تغییرات هستند.
این تحولات باعث می‌شوند تا طراحان نه تنها به بعد فنی، بلکه به اخلاقیات و حریم خصوصی کاربران نیز توجه ویژه‌ای داشته باشند، چرا که یک تجربه کاربری موفق، همواره باید ترکیبی از نوآوری، کاربردپذیری و اخلاق‌مداری باشد.
آیندهٔ طراحی تجربه کاربری
آیندهٔ طراحی تجربه کاربری تحت تأثیر فناوری‌های نوظهور به شکلی شگفت‌انگیز قرار خواهد گرفت. واقعیت توسعه‌یافته (XR) به‌عنوان یک ترکیب از واقعیت مجازی (VR) و واقعیت افزوده (AR)، امکانات بی‌نظیری برای ایجاد فضاهای تعامل عمیق و همه‌جانبه فراهم می‌کند. با استفاده از XR، کاربران می‌توانند در دنیای دیجیتال غوطه‌ور شده و تجربه‌هایی واقعی‌تر و شخصی‌تر داشته باشند. این فناوری می‌تواند تحول بزرگی در طراحی تعاملات کاربری به وجود بیاورد، به‌خصوص در صنایعی نظیر آموزش و خرید آنلاین.
رابط‌های مغز-رایانه (BCI) نیز یکی از پیشرفت‌های هیجان‌انگیز دیگر هستند که مرزهای تعاملات انسانی با فناوری را از نو تعریف می‌کنند. این رابط‌ها به کاربران اجازه می‌دهند تا از طریق افکار و امواج مغزی خود با دستگاه‌ها ارتباط برقرار کنند، که می‌تواند تجربهٔ کاربری را به سطحی کاملاً جدید ارتقا دهد. به‌ویژه برای افرادی که دارای محدودیت‌های حرکتی هستند که در همین مقاله و در بحث دسترسی‌پذیری و WCAG به آن اشاره کردیم
اینترنت لمسی (Tactile Internet) با وعدهٔ انتقال حس فیزیکی و لامسه در فضای دیجیتال، طراحی تجربهٔ کاربری را وارد عصر جدیدی می‌کند. این فناوری امکان تعاملات لمسی واقعی با اشیاء از راه دور را فراهم خواهد کرد، که در کاربردهایی مانند جراحی از راه دور و آموزش‌های عملی نقش بسزایی دارد. به کارگیری این فناوری‌ها در کنار خلاقیت طراحانِ UX، به معنای ایجاد تجربه‌هایی است که بیش از پیش به واقعیت نزدیک خواهند بود، با کاربرانی که کاملاً درگیر و راضی خواهند بود.
جمع‌بندی
تجربه کاربری یک عامل حیاتی در جذب و نگه‌داشتن کاربران و موفقیت هر وب‌سایت یا اپلیکیشن است. با تمرکز بر طراحی کاربرمحور و ایجاد تجربه‌ای تعاملی، سادگی، سرعت، بهینه‌سازی برای موبایل، توجه به امنیت، ناوبری آسان و… می‌توانید تجربه‌ای مثبت برای کاربران خود ایجاد کنید.
طراحی تجربه کاربری به معنا و کارکرد محصولات می‌پردازد. با ترکیب تحقیقات کاربری، نمونه‌سازی و بهبود مستمر، کسب‌وکارها می‌توانند تعامل کاربران را بهینه کنند و سودآوری خود را افزایش دهند.
UX امروز به علمی پیچیده و چندرشته‌ای (میان‌رشته‌ای) تبدیل شده است که ترکیبی از روان‌شناسی، طراحی، فناوری و کسب‌وکار را دربرمی‌گیرد. همانطور که مطالعات نشان می‌دهند، شرکت‌هایی که تجربه کاربری را در اولویت قرار می‌دهند، شاهد ۳ تا ۱۰ برابر بازگشت سرمایه نسبت به رقبای خود هستند. آینده ، متعلق به سازمان‌هایی است که بتوانند تجربیات دیجیتال معنادار، اخلاقی و ارزش‌آفرین خلق کنند.
همانطور که استیو جابز گفته بود:
«طراحی فقط ظاهر نیست، طراحی یعنی عملکرد»
به یاد داشته باشید که هرچه تجربه کاربری بهتر باشد، احتمال بازگشت کاربران بیشتر خواهد بود.
با توجه به پیشرفت‌های فناوری، طراحان باید همواره کاربر را در مرکز توجه قرار دهند، با داده‌های واقعی تصمیم بگیرند، برای فناوری‌های نوظهور آماده باشند و به اصول اخلاقی پایبند بمانند.
منابع